igandea, azaroa 25, 2018

Mikel Irizar: "Euskara komunikatiboa behar da, baita euskaldun komunikatiboak"

Mikel Irizarrek, 2004an, behin parte harturik an lehen kongresua e euskarazko kazetaritza, egin zuen haren valorazio orokor bat an artikulua deitzen "Kazetaritza kongresutik bueltan" (Sustatu, 2004-11-15), zeinen barruan zihoazen ondorengo hitzak gain maila komunikatiboa e parte-hartzaileak, zein, ez dezagun ahaztu, izanen diren gaurko eta biharko komunikatzaileak:
Komunikazio-Inkomunikazio
Harrigarria egin zait ikustea gaitasun komunikatibo txikia komunikazioa langai dutenen artean ere. Txostengile zenbait etorri da etxeko lanak egin gabe. Denbora eta gaia emanda, etxean egin beharrekoa da norberak dakienetik ideia nagusia atera, honen azalpena prestatu eta ispilu aurrean entsaiatu. Bai, entsaiatu ea zenbat denbora hartzen duen prestatutakoaren azalpenak. Baina batzuen jakinduria hain da itzela, ezin dutela sintesirik egin. Nik behintzat argi daukat: edukazio txarra ez da luzatzen ari denari hitza kentzea, edukazio txarra da ordu erdi izan eta ordu bete hartu nahi izatea, eta izorra daitezela atzetik datozenak.

Apala izan da, era berean, bataz bestekoa azalpenen estiloan. Asko hobetu daiteke Powerpoint-en erabileran, hitz jarioan, erregistro aukeraketan… Euskara komunikatiboa behar da, baita euskaldun komunikatiboak [Mikel Irizar, "Kazetaritza kongresutik bueltan", Sustatu, 2004-11-15].
Hor, Mikel Irizarrek, aparte argi utzi kongresuko komunikatzaileen maila komunikatibo eskasa (gaitasun komunikatiboan, hitz-jarioan, registro-aukeraketan...), ondo dio ze behar da euskara komunikatiboa, eta baita euskaldun komunikatiboak ere. Bai, hala da, baina aurrena euskara komunikatiboa.

Eta euskara komunikatiboa esatea dá esatea askoz euskara burulehenagoa, progresiboagoa, jarraituagoa, potenteagoa... eta horretarako behar dira landu eta normalizatu hainbat estruktura sintaktiko, halako moduan ze horixe baita, alde handiz, aurreneko erronka zein euskarak izan an hurrengo mendea.

Zeren, azken buruan, sintaxi buruazkenak dirá komunikatiboki ondo gutxiago funtzionalak (eraginkorrak) respektu sintaxi burulehenak, nola frogatu ahal den, adibidez, an edozein artikulu periodistiko (gehiago kostata, kalitate gutxiago), eta arazo hori datzá an zentroa e realitate linguistikoa zein bizi garen egunero, dá klavea afin ondo ulertu arazoa, eta ondorioz proposatu ahal izan konponbide egokiak, modu sozialki orekatuan. []

Etiketak: , , ,