Estruktura konparatibo bereziki interesgarriak kin "zein"

Beste sarrera batean mintzatuko gara buruz atzoko komentarioa e-Txopi (ikus hemen), berdin nola beste batean ere mintzatuko gain aspaldiko komentarioa e-Gilen (ikus hemen), baina orain jarrai gaitezen lantzen ildoa e-baliabide konparatiboak kin "zein" partikula.

Izan ere, bádira zenbait estruktura konparatibo kin "zein", zein katalogatu daitezke nola bereziki interesgarriak zatio euren moldaera, eta nondik akaso atera daitezke intuizioak buruz sorbidea e-estruktura konparatibo horiek:

"En los comparativos de igualdad, hace oficio de 'cuan'. Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua, [...] la montaña es tan agradable como las playas" Etxba Eib. "Basuan, zeiñ ederra kerizia, karzelan euzkixa, [...] tan agradable como la sombra en el monte, es en la cárcel el sol" Ib. [OEH]

Fijatu gaitezen orain an bigarrena ("Basuan, zeiñ ederra kerizia, karzelan euzkixa, [...]"), non aurrenik agertzen zaigu a-perpausa kin "zein" ("Basuan, zeiñ ederra kerizia,..."), akaso erakutsiz jatorri exklamativo bat ("Basuan, zeiñ ederra kerizia!,..."), nahiz orain intonatuko da era atonoago batez; eta bigarrenik, koma baten ostean, datorkigu osagai konparatua (..., karzelan euzkixa,). Eta hor, besteak beste, izango genuke jatorri exklamativoa afin azaldu sorrera e-halako konparazioak.

Bestalde, eramanez "zein"-perpaus konparatiboa ki bukaera e-esaldia, agertuko zaigu a-eredua zein agertu an goiko lehenengo adibidea (Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua, [...]):

Karzelan euzkixa ederra, zeiñ kerizia basuan.
Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua,...

nondik pausutxu bat besterik ez da ki eman ondorengo konparatiboak ere:

Karzelan euzkixa hain (da) ederra, zeiñ kerizia basuan.
Mendixa hain (da) ederra, zeiñ itxas-ondua,...

zein aipatuko an hurrengo sarrera. [⇶]