ostirala, maiatza 22, 2020

Kardaberaz hernaniarrak zún erabili batzutan 'egin' laguntzailea an bere 'Ama veneragarri Josefa'

Aurreko sarrera batean mintzatu gara buruz nolabaiteko espezializazioa hen "*ezan" eta "egin" an erabilera ezberdinak. Zehatzago, Céline Moulon hizkuntzalariak ezberdintzen ditú honako hiru joerak an erabilera espezializatu hori ("Perifrasi zaharra mendebalde eta erdialdeko euskara zaharrean: azterketa kuantifikatiboa eta proposamen berria", 2007:100):

Lehenengoan, "*ezan" laguntzailea ez zen erabilikó baizik an "nor-nork", eta hor, batera kin "egin". Bigarrenean "egin" ez zen erabiliko baizik an "nor-nori-nork", eta hor, batera kin "*ezan". Hirugarrenean, praktikoki soilik erabiliko litzaké "*ezan": horren adibide, Moulon-ek jartzen du Kardaberaz hernaniarra, hortako aipatuz autore horren "Cristavaren bicitza" (1744). Edonola ere, Yon Etxaidek aipatzen du Kardaberaz-en beste liburu bat, "Ama veneragarri Josefa" (1882), nondik jasotzen ditu, adibidez, honako adibideok kin "egin" laguntzailea:

Hor ikusten dugu ze, idazle hernaniarrak ere noizbait bederen zún erbili "egin" laguntzailea. Ikus erabilera horietako bat (1882:180):

"zegion" horren konkordatzia pluralean Kardaberaz-ek erabiltzen dú "zegiozkan" ordezta "zegizkion". []