Ez  dakit zehatz artikulu honek noiz ikusiko duen argia, baina imajinatzen dut ateratzerako eginda egongo dela 2018ko uztailaren 8ko ekitaldia, German Rodríguez hil zuten 40. urteurrena gogoratzeko egin behar dena.

Udaletxe plaza leporaino beteko dela ez daukat zalantzarik; izan ere urtea emankorra izan da, eta makina bat ekitaldi, mota askotako, egin izan dira urtean zehar azken omenaldi hau arrakastatsua izan dadin; ez alferrik, prestaketa lanak duela urte eta erdi hasi ziren, 2016ko udazkenean.

1978ko uztailaren 8an gertatu zen erasoaren zentzua, asmoa, helburua eta ondorioak aski ezagunak dira eta aski argi daude, errealitateari zurezko betaurrekoekin begiratzen enpeinatzen ez denarentzat, behintzat. Une dramatikoak izan ziren, noski, eta gure hiriaren geroa markatu zuten urte luzetarako.

Tokitan dago 1978. urtea, ordea. Baina ordutik, urtez urte, Germanen memoria itzal ez zedin ahalegindu diren guztien borroka eta temari buruz: eredugarria, konpromiso handikoa, une zail eta gogorrak ezagutu dituena. Zenbat bider zartatu, zikindu eta margotu dute Germanen oroimenez ezarritako estela? Beste hainbestetan berritu eta berrezarri egin da. 1978tik gaur den egunera, uztailaren 8 guztietan, han egon izan dira Germanen lagunak, familiarrak eta, besterik gabe, eraso horri buruz egia, justizia, erreparazioa eta errepikatuko ez zelako bermea eskatzen zuten iruindar guztiak. Berrogei urtez, behin ere hutsik egin gabe. Berrogei urtez, gertatu zenaren oroitzapenak eta arrazoi bategatik edo bestearengatik falta ziren adiskideen hutsuneak hunkituta.

Haiei esker, katea ez da eten, eta gaur egun, euren bizitzaren sasoi onenean dauden berrogei urteko iruindarrek ere badakite orain berrogei urte gertatu zen erasoaren berri.

Baina, paratu den monumentu berriaren babesean Sanferminak 78 Gogoan kolektibokoek esaten dituzten hitzak nire eginez, esan dezadan 2018ko uztailaren 8an ez dela ezer amaitu; han jarraituko dugu hemendik aurrera ere, egia, justizia, eta erreparazioa eskatuz, dagoeneko gero eta gehiago garelako biktima guztiak –guztiak– nork eraginda, nola eta zergatik sortu ziren jakin gabe ez dagoela elkarbizitza justua eraikitzerik uste dugunok.