Giza zientzien garrantzia

Aurretik ere, beste mezu batzuetan hitz egindakoa naiz teknologien arrakasta inguruko baldintzen menpe dagoela neurri batean. Teknologia ona izan dezakegu, onena, baina ingurua eta gizartea teknologia hori asimilatzeko gai ez bada, ez dugu zeregin handirik izango. Askotan, benetako arrakasta izan duten teknologiak ez ziren onenak, ezta gutxiago ere ez. Egokienak ziren, momentu eta egoera jakin baterako egokienak. Beraien arrakasta gizartearen baldintzetan oinarritu da.

Badago beharrezko oinarrizko baldintzak ezagutu eta lantzeko aukerarik eta hemen soziologia, psikologia, ekonomia eta beste “Giza zientziek” duten garrantzia berebizikoa da. “Ikasketa teknikoek” teknikoegiak izatearen kritika jasotzen dute askotan, eta nire ustez, kritika horri ez zaio arrazoirik falta. Giza Zientzien arloan beste kritika bat bada, bere praktikotasun eza, horretan ere ados. Beraz, badirudi batek soberan duena besteak faltan daukala. Ba… batu eta kitto, ez?.

Azkenaldian giza zientzien partaidetza arlo guztietan murriztuz ari dela dirudi. Ikasleak geroz eta gutxiago dira, ikerketa proiektu gutxiago ikus ditzakegu eta jasotzen duten laguntzak ez da proiektu “teknikoei” zuzendutakoaren %5era iritsiko. Eusko Jaurlaritzak, bere Zientzia eta Teknologia planetik, Zientzia, Teknologia eta Gizartea planera jo zuen. Asko poztu nintzen hori entzutean, bazirudien aurrerapauso bat zela. Urte batzuk pasatu dira ordea eta ez dut garrantzizko ezer ikusi. Izenburuan beste hitz bat besterik ez.

Teknologiak DENON askatasuna erraztuko duen mundu baterantz apustua egiten dut. Horretarako hurrengo hausnarketa puntuak proposatzen ditut:

1.- Giza Zientzien eta Teknologiaren arteko elkarlana bultzatu. Agian Zentro Teknologikoetan soziologo, psikologo, ekonomista eta lingüista gehiago ikusi beharko genituzke ingeniari, fisikari eta kimikariekin lanean.

2.- Giza Zientziek duten garrantzia onartu. Gogoratu, baldintzak teknologia bera bezain garrantzitsuak izatera iritsi daitezke. Baldintzak ezagutzerik eta lantzerik bada. Horretarako Giza Zientzien ekarpena berebizikoa izan daiteke.

3.- Ikerketa proiektuak gizartean eta bere garapenean izango duten inpaktuagatik baloratu beharko lirateke. Zein den proiekturik onena? Gizarte multzo handiena askeago egingo duen hura.

Ezin dezakegu ahaztu, TEKNOLOGIA medio bat da, ez helburua.