Euskara

BurÃºz mugimendu nagusi batzuk an evoluzioa on sintaxiak

balbula 2024/09/16 - 00:00:00

Hain naturalki nola gero behar komunikatiboek eskatuko dituztÃ© era guztietako aukera burulehen kateagarriak (rekursibo-funtzionalak), jarraituak, irekiak, potenteak,... esan nahi baitÃ¡ VO prepositiboak.

balbula 2024/09/15 - 00:00:00

Eta erantzuna dÃ¡ baiezkoa, zeren joera/norabide horrek bilatzen dÃº oinarrizko ordena orohar-efizientena eta orohar-efektiboena (azpi baldintza orokorrak)

balbula 2024/09/14 - 00:00:00

Egoqui bai grammaticalqui baina baita lar desegoqui informativoqui

referentziak 2024/09/13 - 00:00:00

Hori al da joera orokorra an ordenazioa on esaldiko osagaiak azpi baldintza komunikatibo gerota exigenteagoak?

balbula 2024/09/13 - 00:00:00

Pozten naiz zeren doa behintzat directione onean

referentziak 2024/09/12 - 00:00:00

Gogoratuz Shannon (1948) eta Duanmu (2007)

balbula 2024/09/12 - 00:00:00

Joera horiek guztiek bultzatzen dutÃ© an ber norabidea, an norabide komunikatibo progresiboa, an norabide sintaktiko burulehena

Atzokoan amaitzen genuen labÃºrbilduz zenbait joera orokor zein diren gertatzen an konposizio binomialak : Hortaz, konposizio binomial labur-mugatu horietan aztertu eta ondorioztatu dirÃ¡ arrazoi morfologiko, semantiko, pragmatiko eta kognitiboak zeinengatik orokorki lehenetsiko lirakÃ©n halako sekuentziak non : zein justuki izaten dirÃ©n ber printzipioak eta ber joerak zein aritzen dirÃ©n noiz ordenatzen esaldiko osagaiak ( zek osatzen dutÃ©n beste modu bateko sekuentzia linguistiko bat , kasu horretan konplexuagoa zein goragokoa). Eta gauza da ze, nahizta batzuetan joera horiek joan ahal dirÃ©n (eta doazÃ©n) kontrara , orokorrean joera horiek joan ohi dirÃ¡ batera , tipikoki batera (ikus " Arazo guztiak joan ohi dirÃ¡ batera "). Hortik azpimarratuko genukÃ© azken joera hori: gutxio informatiboa < gehio informatiboa zein, oraingoan esaldi mailan aplikatua , izanen litzakÃ© beste modu bat ki adiÃ©razi esaldietako progresio thematiko-rhematikoa , zein mugituko litzakÃ©n ti esaldiko osagai kontextualenak , ezagunenak , gutxien informatiboak buruzki osagai gerota akontextualagoak , gutxio ezagunak , informatiboagoak . Normalean osagai thematikoenak izaten dirÃ¡ laburrak (are elidigarriak) eta gutxio konplexuak zein osagai rhematikoenak, zek behar dutÃ© luzera eta konplexitate handiagoa ki zehaztu euren informazio gutxio ezaguna, finagoa, zehatzagoa, sorpresiboagoa : laburragoa < luzeagoa gutxio konplexua < konplexuagoa Bestalde osagai informatiboagoek , karga informatibo handiagoa dutelarik, jaso ohi dutÃ© indar prosodiko handiagoa , agertuz prosodikoki markatuagoak respektu osagai gutxio informatiboak : gutxio markatua < markatuagoa Azkenik, eta esan dugunez, osagai informatiboenak izaten dirÃ¡ akontextualenak, gutxio ezagunak, sorpresiboenak, eta ikuspuntu batetik, aukera alternatibo posible gehien izanen lituzketenak : zentzu horretan izanen lirakÃ© agertzeko probabilitate gutxiena izanen luketenak, hau da, zentzu batean gutxien frekuenteak , eta horregatik, justuki Shannon-en zentzuan (1948, ikus adibidez sarrera hau edo hau ere ), informatiboenak (bihar saiatuko gara mintzatzen zerbait gehiago burÃºz azken puntu hau): maizkoagoa < gutxio maizkoa Hortaz, gauza da ze, nola genioen atzo, goragoko joera guzti horiek joan ohi dirÃ¡ normalki elkarrekin an ber direkzioa , denek ere bultzatuz an ber norabidea . an norabide komunikatibo progresiboa , an norabide sintaktiko burulehena . [2477] balbula 2024/09/11 - 00:00:00

Oso joera interesgarriak (eta orokorgarriak), eta denak ere tipikoki an ber direkzioa

balbula 2024/09/10 - 00:00:00

Aristoteles-en lana zaharra bada, Panini-k idatzi zuÃ©n are lehenago: an V. mendea lehenago zein gure aroa

balbula 2024/09/09 - 00:00:00

Auquera possible guehiago ere bada redactatzeco

referentziak 2024/09/08 - 00:00:00

Jakobson (1965): "Such a sequence as 'the President and the Secretary of State attended the meeting'... reflects the priority in official standing."

balbula 2024/09/08 - 00:00:00

Ideia hauek ez dira oraingoak edo hemengoak, baizik edonoizkoak eta edonongoak

balbula 2024/09/07 - 00:00:00

Beste sarrera bat burÃºz inportantziÃ¡ on ordena koherente-irekia

balbula 2024/09/06 - 00:00:00

Kintiliano-ren prezeptua sistematikoki (defektuz) beteko da bidÃ©z sintaxi burulehena, eta ezin lortuko da bidÃ©z sintaxi buruazkena

ZioÃ©n atzo Kintiliano-k an I. mendea: Sentences should rise and grow in force [Kintiliano, I. mendea] Esaldiak joan beharko lirakÃ© gorantza , igotzen , eta garatuz indarra , eta beraz, optimoki amaitu beharko lirakÃ© an puntu indartsuena , non ematen dÃ©n informazio bereziena kin intonazio nabariena ( main stress ). Zeren intonazioak markatu ohi dÃº informazioaren pisua , eta hortaz, Kintiliano-ren ideia hori inplementatuz, esaldiak amaitu beharko lirakÃ© emanez indar prosodiko altuena , non karga informatiboa dÃ©n handiena (ikus " Cinque-ren deskripzio sintaktiko hutsa (1993) versus Duanmu-ren azalpen funtzionala an terminu informatiboak (2007) ".). Eta kontuan hartuz ze esaldiko buruek (sujetuek, aditzek, osagarri-buruek, adposizioek, konjunzioek, azpiosagarri-buruek...) eraman ohi dutÃ© karga informatibo eta prosodiko txikiagoa zein euren osagarriek (predikatuek, adposizioen osagarriek, konjunzioen osagarriek, eta orohar osagarri guztiek), gauza da ze Kintiliano-ren prezeptua sistematikoki (defektuz) beteko da bidÃ©z sintaxi burulehena (SVO prepositiboa), eta ezin lortuko da bidÃ©z sintaxi buruazkena (OV postpositiboa). [2471] [ > > > ] balbula 2024/09/05 - 00:00:00

Iturriak