balbula

Hizkuntza baten mekanismo sintaktiko sortzaileak propioak dira, eta erabiltzen duté hizkuntz barneko materiala

Txopi-k, orain hiru egun , egiten zuén azken galdera hau (ikus atzokoa eta herenegungoa ): - Zergatik da onartzen atzerriko lexikoa baina ez da onartzen atzerriko, demagun, morfologia edo sintaxia? [Txopi] Puntu horretaz, gogora daigun ondorengo sarrera: - Errazago instalatzen da hizkuntz barneko materiala Nahiz-eta ez den hain arraroa ze hizkuntzek onar ditzaten baliabide sintaktikoak ti beste hizkuntza batzuk , mailegu sintaktikoa errazago instalatuko da noiz izan baita inoiz erabilia an ber hizkuntza , formalki bada ere (akaso beste erabilera batean). Kontuan har dezagun ze baliabide sintaktikoen erabilera-maiztasunak altuak izaten direla respektu bestelako hitzak, eta hortaz, baliabidea bera neurri batean "etxekoa" izateak erraztu dezake bidea. Aurreko mezuko aipu horren jarraian, Winfred P. Lehmann hizkuntzalariak honako hau dio ( hemen ): One may speculate, for example, that they (" ki " perpausak) were readily adopted because of the earlier presence in Turkish of a native particle " ki " indicating attributive relationship . Latinak ere, noiz hasi zen erabiltzen baliabide prepositibo bat afin adierazi genitiboa, ez zuen inondik mailegatu, baizik egokitu baitzuen " de " preposizioa, zein bázen lehendik ere erabiltzen an beste funtziorik. Ber gauza gertatu zen kin baliabide datiboa: " ad ", zein latinak zuen egokitu ti erabilera adlatiboa. Badirudi ze hizkuntza batean hobeto instalatzen dira bertan noizbait erabilitako baliabideak (formalki bada ere) ezenez inoiz ez erabilitakoak. Eta, pensatzekoa da ze, estrukturak mailegatzean ere, berdin gertatuko da: Just as we assume that the Persian "ki" was favorably regarded by Turkish speakers because of their somewhat similar native pattern, we might also propose that foreign patterns are more readily adopted when comparable constructions are already found in the language . These may well be chance similarities, like " ki " in Turkish; or they could be found in residues due to incomplete change , or in patterns due to marking. Investigation of further inconsistencies in specific languages, their possible reasons, and their effects on the language will contribute greatly to our understanding of change in language. Euskaran bádaude zenbait baliabide eta estruktura prepositibo (zein, hala ere, gehiago landu behar diran), eta horietan oinarrituaz, saiatu beharko ginake gradualki sakontzen an norabide prepositibo hori, horretarako erabiliz, ahal delarik, hizkuntz barneko materiala eta mekanismoak . Irizpide horren arabera, eta adibidez destinatiboa emateko (destinatiboa, modu zabalean ulertua), interesgarriagoak izan daitezke baliabideak nola " xede " ézi baliabide mailegatuak nola " per " (ikus " xede " destinatiboaren adibideren bat an aurreko mezua ). Jakina, hizkuntza baten mekanismo sintaktiko sortzaileak propioak dira , eta erabiltzen duté hizkuntz barneko materiala .  2022/09/29 - 00:00:00

Ez, euskara ez da "endekatzen" gaiti bilatu komunikazio potenteago bat, baizik ahalduntzen eta indartzen, eta hala eginez, ohoratu egiten da hizkuntza eta bere izaera, bere izaera komunikatiboa

 2022/09/28 - 00:00:00

Baina, batzutan, evoluzio hori ez da batere erraza gaiti arazo intra eta extralinguistikoak ze oztopatzen dutén aldaketa guztiz natural, normal eta garatzaile hori

 2022/09/27 - 00:00:00

Domene (2011) mintzátuz gain jatorri demostratiboa te -o- eta -e- morfemak (kasu honetan barné estruktura morfologiko nominala)

 2022/09/26 - 00:00:00

"-zu" eta "-e" modifikatzaileen esanguretako bat izan zitekén pluralizatzailea, zeinekin sortu zirén izenorde pluralak

 2022/09/25 - 00:00:00

"da" partikula orobat referitzen da ki objetu indirektoa: "da - kar - ki - da - zu"

 2022/09/24 - 00:00:00

de Rijk (1992) saiatu zen erakusten ze "da-" aurrizkia etorriko litzake ti "da" hitz zahar bat zeinen esangura izanen zén "orain"

 2022/09/23 - 00:00:00

"da" izanen litzaké forma oso zahar bat (akaso hizkuntzaren lehenengoetarikoa), zein gelditu dén fosildua bat barné "izan" aditza

 2022/09/22 - 00:00:00

sagar da kar ki zu da > sagar da kar ki zu t > sagar ha dakarkizut > sagarra dakarkizut

 2022/09/21 - 00:00:00

Givón (1976): "When clitic anaphoric pronouns and/or pronominal agreement are diachronically young, (...) their inmediate source, demonstrative pronouns, is more transparent."

Atzokoan amaitzen genuén gure sarrera esánez ze: Givón-ek mekanismo horretan [nondik sortzen dirén aditz-konkordantziak kin sujetua] zehazten dú aurreneko urrats bat non tipikoki aurkituko genituzké izenordain demostratiboak . Eta Givón-ek (1976), beherago, gaineratzen du ze: When clitic anaphoric pronouns and/or pronominal agreement are diachronically young , their etymological link to independent pronouns and their inmediate source, demonstrative pronouns, is more transparent . [Givón, 1976] Esan nahi baita ze, lehenengo begiratu batean bederen, bilatu beharko genuké aditz kokordantzien jatorria an erakusle zaharrak . Edo, bestela esanda, printzipioz espero genuke aurkítzea erakusle zaharrak azpi aditz-konkordantzia tipikoki higatu horiek .  2022/09/20 - 00:00:00